Ο Λάκης και η αισθητική που μας αξίζει

Κάθε κρίση έχει την αισθητική που την εκφράζει. Το κραχ του ’29 γέννησε έναν Μπρεχτ. Το δικό μας έναν Λάκη. Ίσως όμως το ’29 να μην εκτιμούσαν, οι σύγχρονοί του, τον Μπρεχτ όπως εμείς σήμερα, που το πέρασμα του χρόνου απέδειξε ότι η λάμψη του χρυσού είναι αιώνια. Ίσως κάποια στιγμή, μετά από δεκαετίες, ο Λάκης να αναγνωριστεί για το ταλέντο και την προσφορά του.

Είχα καιρό να παρακολουθήσω εκπομπή του. Μπορεί και πάνω από ένα χρόνο. Ποτέ δεν μου άρεσε το «Τσαντίρι». Βλέπεις, έχω πάψει από καιρό να γελάω με αστεία με γιαγιάδες ή κλανιές ή ακόμα με γιαγιάδες που κλάνουν, έχω βαρεθεί να αισθάνομαι υποχρεωμένος να μπω στο παιχνίδι των διάφορων προσωπικοτήτων της trash tv, (έστω και από το ρόλο του υπεράνω, του κριτή, του γαμάτου και ψαγμένου τηλεθεατή) που ο Λάκης φροντίζει να βάζει στο σπίτι μας κάθε βδομάδα, με έχουν κουράσει τα γεμάτα κενό οργισμένα λογύδρια του, έχω σιχαθεί αυτό το deja-vu που μου προκαλούν ορισμένες ατάκες που έχω ακούσει ή διαβάσει αλλού και τις αντιγράφει στυγνά. Με λίγα λόγια, ο Λάκης δεν βγάζει πια γέλιο. Δόξα τω… διαδίκτυω μπορείς σήμερα να βρεις τρομερά πράγματα, αυθεντικά αστεία ή σατιρικά με τα οποία θα γελάσεις ή θα προβληματιστείς, χωρίς αυτός που τα μεταφέρει να μιλάει για τον εαυτό του σε τρίτο ενικό: «Η ΣΑΤΙΡΑ».

Έβλεπα σήμερα στο Τσαντίρι ένα παράξενο σκετς. Ο Καλυβάτσης gay (ας σταματήσει πια αυτό το στερεότυπο, έπαψε να είναι αστείο από καιρό) ντυμένος με την ναζιστική σημαία, ο Λαζόπουλος φυλακισμένος ντυμένος με στολή της Βέρμαχτ και ο Ζουγανέλης σε ρόλο Ότο Ρεχάγκελ, επίσης ντυμένος ναζιστικά. Οι διάλογοι που ακολούθησαν ήταν ένα κράμα στερεότυπης και κουραστικά επαναλαμβανόμενης μανιέρας, με ολίγη από σάτιρα καφενείου, και μπόλικο ντανταϊσμό. Το πράγμα δεν τραβούσε. Πόσο να γελάσεις με μια «αδερφή» που εκφράζει την σύγχρονη Ελλάδα που υποφέρει από την νέα ναζιστική Γερμανία; (τίποτα πιο πρωτότυπο δεν μπορούσες να σκεφτείς ρε Λάκη;)

Όμως ας αφήσουμε το «καλλιτεχνικό» μέρος του σκετς και ας πιάσουμε λίγο το πολιτικό:

Οι Γερμανοί θέλουν να μας πηδήξουν, να μας στήσουν στα τέσσερα. Εμείς είμαστε αδερφές, κραγμένες, αλλά παρόλα αυτά δεν θέλουμε να μας πηδάνε οι Γερμανοί. Ταυτόχρονα αποθεώνουμε τους Κύπριους που είπαν «νάιν» και που για αυτό τους πήδηξαν οι Γερμανοί, οι οποίοι πήδηξαν και εμάς γιατί τους είπαμε «γιαααα». Μέχρι στιγμής το συμπέρασμα είναι πως ό,τι και να πεις στους Γερμανούς θα σε πηδήξουν.

Άρα πρέπει κι εμείς να ξυπνήσουμε και να τους πούμε «νάιν», για να μας πηδήξουν όπως τους Κύπριους μάλλον, γιατί πιθανόν στο πολιτικό υποσυνείδητο του Λάκη οι Γερμανοί να είναι σαν τους βιαστές που αφού δεν μπορείς να τους αποφύγεις πρέπει να τους απολαύσεις.

Αυτό το κενό νοήματος παραλήρημα ομοφοβικής σάχλας, δεν ήρθε από το πουθενά. Πηγάζει απευθείας από την πολιτική σκέψη του Λάκη, η οποία όσο διαρκεί η κρίση αποδεικνύεται και πιο νηπιακή. Μέχρι τώρα είχαμε μπόλικη αντι-Μέρκελ, η οποία διανθιζόταν με πολύ από «χαζό Γιωργάκη», λίγο «κλέφτες πολιτικούς», αρκετές δόσεις «κακής Αριστεράς που δεν τα βρίσκει», λίγο «πλατεία» και γαρνίρισμα με συνομωσιολογίες. Τώρα ξαφνικά, λίγες ημέρες μετά τα πανηγύρια για την…κυπριακή αντίσταση και αφού τελικά οι αντιστασιακοί δεν μας βγήκαν και πολύ αντιστασιακοί, ο Λάκης ξαναβάζει απέναντί του την Άνγκελα Μέρκελ και την ξεσκίζει. Τρία χρόνια κρίσης και ο Λάκης δεν έμαθε τίποτα. Ούτε όταν τον πρόδωσε ο Ολάντ, οι Ρώσοι, οι Αγανακτισμένοι, το καλό ΠΑΣΟΚ που θα μας έσωζε από το κακό ΠΑΣΟΚ, ο Κουβέλης, και όποιος άλλος κατά καιρούς έγινε το ποιητικό αίτιο μιας από μηχανής λύσης που θα ερχόταν από ένα απροσδιόριστο μέλλον να μας λυτρώσει από μια απροσδιόριστη κρίση.

Το επίπεδο της αισθητικής, της τέχνης και του πολιτισμού είναι δεμένο με το επίπεδο της ταξικής πάλης. Όσο «ξύλινο», «παλαιολιθικό» και ξεπερασμένο κι αν ακούγεται. Οι Μπρεχτ, οι Λόρκες, οι Θεοδωράκηδες, οι Ξυλούρηδες και οι Ρίτσοι δεν βγήκαν από μόνοι τους, δεν έπεσαν από τον ουρανό. Γεννήθηκαν καλλιτεχνικά σε εποχές ταραγμένες άρα και έντονες. Η ένταση τράβηξε στα άκρα το ταλέντο τους και έγινε το καλούπι για να σμιλευτούν τραγούδια, ποιήματα, θεατρικά με την πραγματική ζωή των πραγματικών ανθρώπων. Η σημερινή εποχή έχει φορέσει έναν κιτς τηλε-μανδύα πάνω στα πάντα. Ο Λάκης είναι το αποτέλεσμα μιας χρόνιας καλλιέργειας ηλιθιότητας από την οποία αν δεν απαλλαγούμε θα μας κάνει ένα με αυτήν πιο γρήγορα κι από την κλανιά της γριάς.